یک نهاد ناظر آسیایی اعلام کرده که در انتخابات ریاست جمهوری پنجشنبه گذشته تخلفات انتخاباتی در موارد مختلف به وقوع پیوسته است
شبکه آسیایی برای انتخابات آزاد با ۵۰ ناظر از ۱۳ کشور آسیایی در ۱۳ ولایت شمالی، شمال شرقی و مرکزی افغانستان بر انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی این کشور نظارت کرد.
این شبکه در گزارش مقدماتی خود گفته است که در انتخابات بیست و نهم اسد/مرداد در مواردی یک نفر بیش از یک بار رای داده و در برخی مناطق افراد زیر سن رای داده اند.
خریداری آرای افراد بانفوذ، مانند ریش سفیدان روستایی و رهبران محلی توسط نامزدها و گروه های سیاسی هم از دیگر مواردی است که در این گزارش به آن اشاره شده است.
این شبکه گفته است که در برخی مراکز رای گیری، رنگی که با انگشتان دست های رای دهندگان رنگ می شد بسیار بی کیفیت بود. به باور این شبکه کیفیت پایین این رنگ زمینه تقلب را افزایش داده بود.
در گزارش آمده است که افراد زیادی نشان دادند که رنگ ظرف چند دقیقه پس از دادن رای از انگشتان آنها چگونه پاک می شد.
داماسو جی ماگبول رئیس این نهاد گفت: ”ناظران دریافته اند که یک نفر چند کارت رای دهی داشته، سران روستاها و افراد وابسته به گروه های سیاسی برای تحریک مردم به دادن رای به فرد مورد نظر آنان اعمال نفوذ کرده اند، در برخی محلات رای دهی، کیفیت رنگ برای انگشتان پایین بود.”
او افزود: ”آنان همچنین دریافته اند که از منابع و امکانات دولتی به نفع یک نامزد مشخص استفاده شده و افرادی که باید بی طرف می ماندند نیز در این انتخابات دخیل بودند.”
این نهاد همچنین عدم امنیت مطمئن و آگاهی پایین مردم، به ویژه زنان را از مشکلات عمده بر سر راه این انتخابات دانسته و افزوده است که این مشکلات باعث افت میزان مشارکت مردم در برخی مناطق در انتخابات شد.
مسئوولان این نهاد همچنین عکس هایی را به نمایش گذاشت که به نظر آنان حاکی از نوعی تخلف انتخاباتی شمرده می شود. یکی از این عکس ها نشان می دهد که یک مامور زن مرکز رای گیری کودکش را هنگام اجرای کار رسمی به آغوش گرفته و در عکسی دیگر مردم با کامیونهای رایگان به مراکز رای گیری منتقل می شوند.
این نهاد توضیح نداده است که این تخلفات تا چه حدی بر مشروعیت انتخابات اثر خواهد گذاشت، اما تاکید کرده است که تا زمان اعلام نتایج رسمی باید صبر کرد.
با این همه، شبکه آسیایی برای انتخابات آزاد ابراز امیدواری کرده است که انتخابات افغانستان گامی مهم باشد به سوی ساختن دموکراسی در این کشور.
این شبکه همچنین ۲۲ مورد را برای بهبود روند انتخابات پیشنهاد کرده است. توجه بیشتر به روند ثبت نام رای دهندگان، دقت در تعیین کمیسارهای انتخاباتی، جلوگیری از نفوذ سران قومی و زمینه سازی برای حضور فعال زنان از جمله این پیشنهادها است.
این در حالی است که در دو روز گذشته برخی نهادهای دیگر ناظر بر انتخابات افغانستان از تخلفات و تقلب هایی در جریان این انتخابات گزارش دادند.
ناظران اتحادیه اروپا هم در گزارش مقدماتی خود از تخلفات مشابه با تخلفات گزارش شبکه آسیایی برای انتخابات آزاد را یادآوری کردند.
بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان –ففا- هم در گزارش مقدماتی خود به همین تخلفات اشاره کرد. این نهاد داخلی می گوید با حدود هفت هزار ناظر حدود ۶۰ درصد مراکز رای گیری را نظارت کرد.
نادر نادری، رئیس ففا روز شنبه در یک نشست خبری دیگر گفت که قضاوت در باره مشروعیت انتخابات روز پنجشنبه، بیست و نهم اسد/مرداد هنوز پیش از وقت است.
آقای نادری گفت ناظران ففا در برخی از مناطق افغانستان مشاهده کرده اند که برخی از افراد صندوق ها را به نفع یک نامزد مشخص به گونه غیرقانونی پر از برگه های رای کرده اند. اما او در این خصوص از منطقه و افراد خاصی نام نبرد.
رئیس ففا گفت: ”ففا گزارشهایی وجود دارد که در مواردی صندوقهای رای گیری پر شده، مساله سوء استفاده کارمندان از کم سوادی مردم در مراکز رای گیری و استفاده از رای آنها به نفع کاندیدای مورد خودشان، از موارد تخلفی است که جدی است و باید مورد بررسی قرار بگیرد.”
آقای نادری همچنین گفت که در برخی مراکز رای گیری در ولایات بامیان، غزنی، ننگرها و نورستان افراد زیر سن رای داده و در شماری از مراکز ولایات کابل، قندهار، بلخ، لغمان، پکتیا، پکتیکا، غور و خوست تعدادی از مردها به نیابت از زنان رای داده اند.
او گفت همه این شکایات را با کمیسیون بررسی شکایات انتخاباتی افغانستان در میان گذاشته است. او اظهار امیدواری کرد که به آنها رسیدگی شود.
پیش از این کمیسیون بررسی شکایات انتخاباتی گفته بود که پس از اعلام نتایج ابتدایی انتخابات، یعنی تا دو روز دیگر تمامی شکایات در این خصوص را بررسی می کند.