شکیلا عیدی زاده
کشور سویدن، به دلیل همکاری در اعمال شکنجه علیۀ اسیران جنگی افغان از سوی سازمان عفو بینالملل(امنيستي) مورد انتقاد قرار گرفت
سربازان سویدنی یک اسیر جنگی افغان را که در یک برخورد مسلحانه در ماه جولای دستگیر کرده بودند، به دولت افغانستان سپردهاند. بر اساس منابع سازمان عفو بین الملل سپردن اسرای جنگی افغان به دولت افغانستان به منزلۀ همکاری با پروسۀ اعمال شکنجه به حساب میآید. این برای اولین باراست که سویدن فردی را به اسارت گرفته و آنرا به دولت تسلیم کرده است.
به گفته ليس برخ دبیر کل سازمان عفو بین الملل در سویدن، شکنجه کاملآ ممنوع است و به همین ترتیب تسلیم دادن اسرا به کشوری که شکنجه در آنجا رایج است نیز ممنوع است.
در ماه جولای سربازان سویدنی در شمال افغانستان در گزمه بودند که مورد تیر اندازی قرار گرفتند، دو تن از افراد حمله کننده دستگیر شدند. یکی از آنها که جراحت برداشته بود توسط سربازان سویدنی دستگیر شده و فرد دیگر توسط پلیس به اسارت در آمد. فرمانده محلی نیروهای صلح سویدن در مزارشریف تصمیم گرفت که این فرد زخمی را به شفاخانه انتقال بدهد و در عین حال این فرد به مقامات افغان واگذار شود. ولی بر اساس قوانین بین المللی اگر بیم آن برود که اسیر با خطر شکنجه شدن مواجه است، نباید وی را به دولتی سپرد. این قانون را باید همه، بدون در نظر داشتن اینکه فرد تصمیم گیرنده چه کسی است، رعایت نمایند.
به عقیده ليس برخ هر کشوری مسوولیت تصمیم گیری مسایل خودرا دارد و واضح است که سویدن می تواند بالای نیروهای خود و کارهاییکه آنها می کنند، تصمیم بگیرد. و این هم آشکار است که آنها باید قوانین بین المللی را رعایت نمایند و اسیری را به مقامات افغان نسپارند.
در چند سال اخیر سازمان عفو بین الملل از وضعیت زندانیان در افغانستان شکایت ها و گزارش هایی نوشته است. در این گزارشها از جمله به واگذاری اسرا توسط نیروهای ISAF به دولت افغانستان نیز اشاره شده است. در این گزارش همچنان آمده است که شکنجه کردن زندانیان در افغانستان کاملآ معمول است و واگذاری اسرا به دولت افغانستان باید متوقف شود.
فرمانده نیروهای سویدن در مزارشریف، اولوف گرانادرمی گوید که سویدن وضعیت این فرد واگذارشده به دولت افغانستان را از نزدیک دنبال و بررسی نخواهد کرد. او اضافه می کند که تا زمانی که شرایط فعلی در افغانستان حکمفرماست بیم آن می رود که زندانیان شکنجه شوند.
اولوف گراناندر همچنین میگوید:
«اگر ما به فرهنگ زندان و زندان داری در افغانستان نگاه کنیم خطر شکنجه شدن وجود دارد، ولی ما بخاطر کاهش شکنجه تلاش هایی کرده ایم. او میافزاید هیچ نوع جرمی در برابر حقوق بشر را ما نمی توانیم بپذیریم و این به هیچ صورت احساس خوبی برای ما نمی دهد.»
اضافه کنیم که امروز هیچ قرارداد مشحصی در مورد اسرای جنگی میان سویدن و افغانستان وجود ندارد. به گفته وزارت خارجه در صورت وقوع مسایل غیر پیش بینی شده سربازان سویدنی از رهبری Isaf در افغانستان خواهان رهنمودی می شوند.
منبع : راديو سويدن ، سايت پژواک