پيرامون وضعيت پناهجويان افغان
يک گزارش شخصي نگاشته شده توسط گونيلا بوسايوس
گزارش ” دادرسي پناهندگي در پارلمان سويدن ” پيرامون ” وضعيت پناهجويان افغان” توسط گونيلا بوسايوس ، روزنامه نگار و مبارزبرجسته حقوق بشر و حقوق پناهجويان در سويدن تحرير شده است . او درتابستان سال 2009 ، دان ايلياسون رئيس عمومي اداره کل مهاجرت را مجبور ساخت تا درپرده تلويزيون سويدن ظاهر شود و از يک پناهجوي افغان بخاطر تصميم اشتباه آميز آن اداره معذرت بخواهد. من بتاريخ سوم فبروري در جلسه ” دادرسي پناهندگي در پارلمان ” درکنار گونيلا بوسايوس نشسته بودم و او با دقت کامل متوجه هر سخن و هرحرکت مسولين بود و هر کلمه و هر حرف آنها را يادداشت ميکرد. اين گزارش اختصاصي براي سايت انجمن افغانها در سويدن تهيه گرديده است. او در تالار پارلمان سويدن برايم يک تحفه داد ، تحفه يک شمع بود و گفت که ” اين شمع را برايت از شهر خود ” شوفده ” باخود آورده ام ، اين شمع بايد هميشه افروخته باشد ، مانند مبارزه ما بخاطر حقوق پناهجويان ! نسيم سحر
نويسنده : گونيلا بوسايوس
ترجمه از نسيم سحر
دادرسي پناهندگي در پارلمان سويدن مورخ 3 فبروري 2010
پيرامون وضعيت پناهجويان افغان
يک گزارش شخصي نگاشته شده توسط گونيلا بوسايوس
چهارشنبه سوم فبروري يکروز تاريخي در دموکراسي سويدن بود. درآنموقع پناهجويان افغان يکجا با افرادي از اداره مهاجرت و حکومت و کميشنري پناهجويان ملل متحد در پارلمان سويدن سخنراني کردند
جلسه در پارلمان توسط حزب مردم ( ليبرال ) يکجا با حزب چپ و کميته سويدن براي افغانستان سازماندهي شده بود
همه کساني که غرض شنيدن به پارلمان تشريف آورده بودند، کمي تخصص در زمينه سياست پناهندگي و افغانستان داشتند
بسياري سويدني ها علاقمندي شديد نشان دادند که ميخواهند پناهجويان افغان را کمک کنند تا آنها در سويدن اقامت بگيرند
اما اداره مهاجرت و حکومت براي پايان بخشيدن اخراج به کابل ، ايتاليا و يونان هيچگونه تضميني ارائه نکردند
انيتا دورازيو به نمايندگي از نهاد هاي کميته پناهندگي و دکتوران جهان در مورد بسياري خانواده هاي پنهان که همه چيز شانرا از دست داده اند ، معلومات ارائه نمود . اين خانواده ها از طريق به اصطلاح کنوانسيون دوبلين در معرض خطر اخراج به جنوب اروپا قرار داشته و ( او ) با تعجب پرسيد که آيا کنوانسيون اطفال ملل متحد در مجموع وجود دارد. پاسخ که او بدست آورد ، چنين بود:
ـ من با نظر تو مخالفم ، انيتا ، عقايد منفي تو هيچ چيزي را حل نميسازد ، اين باور که سويدن بايد مسووليت کامل را بعهده بگيرد…
اين است پاسخ دقيق و کلمه به کلمه که انيتا دورازيو از مينه يونگرين نماينده حکومت بدست آورد.
مينه يونگرين بعنوان سکرتر دولتي و داراي مسووليت مسايل پناهندگي و مهاجرت زير نظر مستقيم توبياس بيلستروم وزير امور مهاجرين سويدن کار ميکند
سرانجام ، روساي اداره مهاجرت و حکومت مجبور شدند که ذريعه مينه يونگرين اعتراف نمايند که ادارات افغاني قادر نيستند که از اتباع خويش در هيچ نقطه کشورحفاظت نمايند
(يک خانم افغان که به اثر تقاضاي خودش نامش ذکر نميگردد ) توضيح داد که او چگونه در يک موقعيت امکان ناپذير قرار گرفت .او يکجا با شوهرش به اينجا فرار نمود و اکنون او نميتواند از شوهرش طلاق بگيرد، نه به اساس قانون افغانستان ونه نظر به قانون سويدن. محکمه اروپايي در مورد اقامت اش در سويدن تصميم خواهد گرفت
در برابر پرسش اينکه آيا او در مورد پنهان شدن خود فکرکرده ويا ميخواهد به افغانستان برگردد ، او پاسخ مستقيم داد که بايد در سويدن مخفي گردد
(خانم افغان ) توضيح داد با عودت به افغانستان ، زندگي او در معرض خطر قرار ميگيرد ، بخاطريکه او با تقاضاي طلاق خلاف عزت خانواده رفتار نموده است
کارشناس دوم افغان ، که در پارلمان این کشور در طول دادرسی پناهندگی صحبت کرد، وحید رحیمی بود. او در سال 2008 به کابل ديپورت شد. او با دريافت کمک پولي از پرسونل سفارت سويدن در کابل زندگي کرد. تابو موسو وکيل حقوقي اش او را نيز کمک مينمود. او در تابستان سال 2009 دوباره به سويدن برگشت و تلويزيون سويدن برنامه اکتويلت ( مبرم ) او را در ميدان هوايي آرلندا مورد استقبال قرار داد. در حال حاضر او دوباره درخواست پناهندگي داده است. وحيد در پارلمان در مورد اينکه چگونه اموال او مورد سرقت و خودش مورد لت وکوب ماموران پوليس در کابل قرار گرفت ، سخن گفت . او جرأت پاليدن کار وبيرون رفتن را نداشت وچهره خود را با قديفه پنهان مي نمود . در طول سالي که او به زندگی در شهر کابل مجبور شد، تهديد گرديد واو همواره در ترس از کشته شدن زندگي کرد
وحيد رحيمي يک ثبوت زنده است براي ادعاي اين مطلب که يک مرد جوان تنها نميتواند که بدون کمک ديگران ( منظور داشتن يک شبکه اجتماعي ـ م ) در کابل زندگي نمايد.
پس چي اتفاقي با پناهجويان ديگري افغان که به کابل ديپورت گرديده اند ، رخ داده است ؟
حقوقدان تابو موسو پاسخ داد که اکثريت آنهائيکه به کابل اخراج ميشوند ، آنها به محل ديگر فرار ميکنند ، به دليل اينکه در جاي که يک شخص شبکه تماس نداشته باشد ، درآنجا زندگي کرده نميتواند
برخی از پناهندگان اخراج شده از سويدن به افغانستان ، قبل از فرار بعدي به پاکستان ، صرف برای
چند ساعت در کابل ماندند.
تابو موسو ، تا کنون با چند نفر که موفق به عبور از مرز پاکستان شده ، تماس برقرار کرده است
اما در هر صورت ، او با يقين کامل ميگويدکه برخي اخراجي ها با تراژدی پايان يافته است
يک مرد که در سال 2008 اخراج شد آنقدر چاربندش صدمه ديده بود که وي به داخل طياره حمل شد. برعلاوه او از اختلال خون رنج ميبرد. او هر هفته در ميان به ادويه ضرورت داشت . اين مرد بيمار بعد ازينکه به کابل ديپورت شد ، برايم زنگ زد.
ـ او گريه ميکرد ، پولها تمام شده است ، ادويه او تمام شده بود ، من ميميرم ـ اين همان چيزي بود که او برايم گفت ، تابو موسو گزارش داد و سپس سکوت در سالون حکمفرماشد
پس از توضيح يک مورد ديگر مکالمه تيلفوني از يک موکل تابو موسو که اخراج شده بود ، سکوت کامل مسلط گرديد
اين مرد در يک پيزاري در سويدن کار ميکرد ، اما گرفتارشد وبه کابل ديپورت گرديد . او يکبار از کابل به وکيل حقوقي خويش زنگ زد و شرح دادکه در پيشبرد زندگي در کابل موفق نگرديده است…
سويدن در مورد رعايت کنوانسيون اروپايي ، در مورد حق وزندگي مکلفيت دارد ، اينرا تابو موسو تذکر داد و در برابر حکم رهنمود دهنده محکمه مافوق مهاجرتي سويدن در مورد پناهجويان افغان برخورد انتقادي داشت
حکم محکمه از اول جولاي 2008 ( درين حکم محکمه مافوق مهاجرتي سويدن امکان زندگي در کابل بعنوان مهاجرت داخلي مدنظر گرفته شده است ) دايرکتيف اساسات حفاظت اتحاديه اروپا را درنظر نگرفته است
(دايرکتيف اتحاديه اروپا = قانون اتحاديه اروپا . اساسات حفاظت معني آن حقوقي را دارد که پناهجو براي کسب حفاظت دريافت ميکند تا بتواند بطور عادي بعد از اخراج زندگي نمايد.)
درين فتواي رهنمود دهنده که اخراج پناهجويان افغان را بعنوان مهاجرت داخلي در کابل امکان پذير ساخت ، هيچ نامي از گزارشي برده نشده که بر اساس آن اين فتوا صادر گرديده است . اين جزئيات را تابو موسو در جريان دادرسي پناهندگي برجسته ساخت
حاضرين نيز فرصت پرسيدن از کارشناسان را در جريان نشست در پارلمان دريافت کردند.
سانا ويستين که کتابي بنام ” دام پناهندگان ” نوشته است با طرح يک سوال ، نماينده حکومت وروساي اداره مهاجرت را به سکوت وادارنمود
بسيار ساده ميتوان گفت که آنها نتوانستند پاسخ او ( سانا) رابدهند ، زمانيکه او پرسان نمود که آيا به اين شيوه نيست که زمانيکه در افغانستان وضعيت خطرناک گردد ، در سويدن نيز بدست آوردن پناهندگي مشکلتر ميشود
سانا زماني اين پرسش را مطرح کرد که يک مباحثه ميان چندين نفر در مورد آنچه براي يک پناهجوي افغان غرض دريافت اجازه اقامت در سويدن ضرور است ، جريان داشت . او به مطرح ساختن سوال ادامه داد و يادآورشد که بخاطر دريافت پناهندگي ، يک متقاضي پناهندگي بايد اسناد وشواهد بيشتر را نظر به ديگر پناهجويان در گروه خود نشان بدهد ويا دلايل پناهندگي خود را
اين مهمترين سوال درجريان تمام دادرسي پناهندگي بود ، زيرا اين مسئله مشکلتر شده و مشکلتر براي پناهجويان افغان که در سويدن اجازه اقامت دريافت کنند
سرانجام مينه يونگرين نماينده حکومت گفت:
ـ اما اينگونه نبايد باشد که شخص مخازن شقاوت را بالاي يکديگر بريزد…
ـ اما سانا ويستين تسليم نشد ، واو ميداند که چگونه در مورد دلايل پناهندگي متقاضيان پناهندگي قضاوت صورت ميگيرد و در عمل تحقق مي پذيرد
در واقعيت امر دريافت اجازه اقامت همواره مشکل شده عليرغم اينکه وضعيت امنيتي در افغانستان بطور روزافزون بدتر شده ميرود
ما ، در مورد وضعيت ناامن افغانستان از جانب توربيون پيترشون سکرتر جنرال کميته سويدن براي افغانستان و ليو فيجين از کميشنري عالي ملل متحد در امور پناهندگي ، اطلاعاتي بدست آورديم
توربيون پيترشون در جريان دادرسي پناهندگي يک گزارش پيرامون وضعيت کنوني در افغانستان ارائه نمود. او اکنون پس از يک سفر و منجمله ازکابل به سويدن برگشته است . او چنين گفت:
ـ دولت دموکراتيک بطور فزاينده نقش کوچکتري داشته و اتحاد جنگ سالاران و واليان ولايات منجر به افزايش درگيري هاي بزرگ ميگردند:
ـ طالبان و نيروهاي حکومتي ، هردو بالاي کشور کنترول ندارند . از سال 2006 تاکنون نيروهاي خارجي با سربازان سه صدوبيست در صد ( 320%) افزايش يافته اند. ايالات متحده امريکا بيشترين قشون را قبل از انتخابات افغانستان ارسال کرده است . در واقع سربازان باعث افزايش ناامني در ولايات وردک ولوگر در نزديکي کابل گرديده اند
کميته سويدن براي افغانستان گاهي اوقات قادر نگرديده تا به کمک مردم ( از جمله مکاتب و خدمات صحي ) بشتابد، زيرا ميان نيروهاي خارجي ومخالفان شان درگيري نظامي جريان داشته است
توبيون پيترشون در مورد وضعيت امنيتي چنين گفت:
صرف هفت تا ده ولايت در شمال افغانستان است که با درگيريهاي نظامي مسخص نميگردند
ارزيابي توربيون پيترشون از سال 2010 چنين است:
ــ نخست اينکه دولت قادرنيست تا مصئونيت شهروندان را در تمام قلمرو کشور تضمين کند
ــ در اکثريت قريب به اتفاق ولايات افغانستان درگيري مسلح جريان دارد
ــ 5 الي 7 مليون افغان در کشور هاي همسايه ويا در داخل افغانستان در حالت مهاجرت بسر ميبرند و آنها نميتوانند که به خانه هاي شان بازگشت نمايند . اکثريت آوارگان در داخل کشور در محلات فقيرنشين اطراف کابل در تنگدستي وحشتناک ، در فقر مطلق زندگي مينمايند
ليو فيجين از کميشنري ملل متحد در مورد اينکه کميشنري عالي ملل متح
د در امور پناهندگان ، چگونه وضعيت افغانستان را ارزيابي ميدارد ، چنين معلومات داد:
ـ بر طبق ارزيابي کميشنري عالي ملل متحد در امور پناهندگان ، ناممکن است که ولايات افغانستان را به امن وناامن تقسيم نمود ، وبطور عموم درگيري مسلحانه داخلي در تمام ولايات جريان دارد
ليو فيجين علاوه نمود که صليب سرخ بين المللي نيز ارزيابي مشابه مينمايد ، يعني که در تمام افغانستان درگيري مسلحانه داخلي وجود دارد
(اين به زبان عادي سويدني بدين معني است که در سراسر کشور جنگ است ومطابق حقوق بين الملل و قانون اتباع خارجي سويدن ، پناهجويان افغان حق دارند که در سويدن اقامت دريافت نمايند.)
اما اداره مهاجرت قضاوت ديگري مينمايد
در برابرپرسش هانس ليند ( نماينده حزب چپ ـ م ) پيرامون اينکه چرا سويدن تفسيري متفاوتي نظر به کميشنري عالي ملل متحد در امور پناهندگان ، عفو بين الملل و صليب سرخ بين المللي دارد ، ميکائيل ريبنويک مسوول حقوقي اداره مهاجرت چنين پاسخ داد:
ــ من هيچ تصوري ندارم که چرا چنين است . پرسش بايست از محکمه مافوق مهاجرتي صورت گيرد که چرا مفهوم متذکره را تائيد کرده است . من قصد ندارم که به نمايندگي محکمه مافوق مهاجرتي پاسخ بگويم
اين بود بعبارت ديگر پاسخ او و من کلمه به کلمه آنرا يادداشت نمودم
من فکر ميکنم که اين پاسخ همه چيز را در مورد سياست پناهندگي سويدن بازگو مينمايد
يکي از افراد با استعداد که از کارشناسان پرسيد ، ژورناليست روزنامه يوتيبوري پوستن ، ايرت خيلوت بود که چنين گفت:
ـ ملل متحد و تمام نهاد هاي انساندوستانه و سازمانهاي خيريه اخراج به افغانستان را توصيه نميکنند و اخراج به کابل را کاملاٌ غير معقول ميدانند
ـ چيزي اشتباه است ، اشتباه آشکار.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در آنجا در گزارش شخصي خود از دادرسي پناهندگي در پارلمان نقطه پايان ميگذارم.
بسياري از عقايد و نقطه نظرهاي هم وجود داشت پيرامون قانون اتباع خارجي سويدن ، و به اصطلاح ” پرکسيز”طرز العمل ؛ يعني اينکه برطبق آن يک شخص اجازه اقامت در سويدن اخذ مينمايد که کاملاٌ حقوقي بود. آن چيز هاي بود که من نميخواهم وارد آن بحث شوم ، زيرا بعنوان مهمترين مطلب اين بود که پاسخ اداره مهاجرت و حکومت را در مورد پناهجويان افغان دريافت نمود
درجريان جلسه بسيار فاکتهاي آشکار شد که من ميتوانم آنرا در برخي زمينه هاي ديگر استفاده نمايم
من نيز ممکن است با استفاده از فرصت يکنامه احوال پرسي به مينه يونگرين ، کارمند توبياس بيلستروم وزير مهاجرت ارسال نمايم
جوابهاي خودبينانه و بي ربط او به انيتا دورازيو يکي ازخشن ترين اهانتي بود که من تابحال از نماينده حکومت سويدن در مقابل يک مبارز حقوق بشر شنيده ام
پاسخ مينه يونگرين همچنان توهيني بود به همه پناهجويان مخفي.
پاسخ من به او و حکومت:
تازماني که من نفس ميکشم ، من براي اعلاميه جهاني حقوق بشر ، کنواسيون اروپايي و کنواسيون ژنيو مبارزه خواهم نمود و بدين معني براي حقوق پناهجويان بخاطر اخذ اجازه اقامت در سويدن
اکنون در آينده نزديک مقالات مباحثوي خواهيم نوشت و حتي با روزنامه نگاران در داخل سويدن و کشور هاي ديگر تماس خواهيم گرفت . اخراج ها به افغانستان بايد متوقف گردد!
تشکر!
گونيلا بوسايوس
متن اصلي گزارش را به زبان سويدني در لينک هاي زير مطالعه نمائيد
http://www.afghanskaforeningen.se/asyl/1090-asylhearing-i-riksdagen-den-3-februari-2010.html
http://www.afghanskaforeningen.se/attachments/1090_En.personlig.rapport.skriven.av.Gunilla.pdf