محکمه ( دیوان ) عدلیه اتحادیه اروپا (Court of Justice of the European Union) بطور مختصر (CJEU) بتاریخ 12 اپریل 2018حکم را پیرامون پیوستن مجدد و یا ملحق شدن مجدد خانواده ها ( والدین و برادران/خواهران ) با اطفال زیر سن بدون همراه شان که در کشور های اتحادیه اروپا پناهندگی سیاسی دریافت نموده اند ، صادر نمود.
محکمه عدلیه اتحادیه اروپا (Court of Justice of the European Union) دوسیه یک دختر نوجوان پناهجوی بدون همراه از کشور اریتیریا(Eritrea) ) را مورد بررسی قرار داد.براساس حکم محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ، این دختر نوجوان بدون همراه در 26 فبروری2014در کشور هالند در خواست پناهندگی داد و در 2 جون همان سال به سن هژده سالگی رسید و در21 اکتوبر 2014 این دختر نوجوان پناهندگی سیاسی و اقامت پنج ساله در کشور هالند بدست آورد.
والدین دختر تقاضای اقامت در هالند بر اساس الحاق مجدد خانواده ( پیوند خانوادگی) با دختر شان درهالند نمود اما کشورهالند به تقاضای اقامت والدین و اعضای فامیل این دختر جوان اریتیریایی پاسخ منفی داد .
وکیل این دختر جوان از فیصله ادارات هالندی در زمینه به محکمه عدلیه اتحادیه اروپا شکایت نمود که اینک محکمه عدلیه اتحادیه اروپا حکم را صادر نموده است که حیثیت خط مشی را در زمینه الحاق مجدد خانواده ها ( الحاق مجدد یک جوان بدون همراه دارای اقامت سیاسی ) در تمام کشور های عضو اتحادیه اروپا خواهد داشت.
انجمن افغانها در سویدن در رابطه به حکم محکمه عدلیه اتحادیه اروپا با برخی حقوقدانان و وکلای پناهجویان در تماس شده و خواستار کمنت های شان در زمینه و پیامد های این حکم برای پناهجویان جوان در سویدن گردید که اینک به شرح زیر تقدیم هموطنان میگردد:
بطور کل تمام این حقوقدانان و وکلا اتفاق نظر داشتند که :
یک :این حکم شامل حال جوانان زیر سن بدون همراه که بعنوان زیرسن در کشور های اتحادیه اروپا ثبت گردیده وپناهندگی سیاسی دریافت نموده باشند میگردد.
دو : براساس این حکم خانواده های این پناهجویان باید در ظرف سه ماه از تاریخ صدور اقامت سیاسی برای این پناهجویان، درخواست اقامت براساس پیوند خانوادگی( الحاق مجدد خانواده ها ) به ادارات ذیربط ارائه نمایند .
Rådgivningsbyrån för asylsökande och flyktingar
اندرش سوندکویست (Anders Sundquist) ـ حقوقدان برجسته سویدن در امور مهاجرت و رئیس حقوقدانان دفتر مشوره دهی برای پناهجویان و پناهدگان پیرامون حکم محکمه عدلیه اتحادیه اروپا چنین ابراز نظر مینماید:
”حکم محکمه عدلیه اتحادیه اروپا پیرامون پناهجوی زیر سن بدون همراه که اقامت سیاسی دریافت نموده و براساس آن میتواند خانواده او با خواهران و برادرانش صرف نظر از سن این پناهجوی بدون همراه ( حتی اگر در جریان بررسی دوسیه پناهندگی سن اونیز تغییر یابد) اقامت دریافت نمایند.
اگر یک پناهجو در سویدن در زمان درخواست پناهندگی زیر 18سال میبود و پناهندگی سیاسی دریافت میکرد و خانواده او در ظرف سه ماه تقاضای اقامت براساس پیوند خانوادگی ( الحاق مجدد خانواده ها ) مینمود براساس فصل چهارم ، پراگراف 3 وماده 4 قانون اتباع خارجی(Utlänningslagen) اقامت دریافت میکرد.
تااکنون درسویدن چنین تصامیمی اتخاذ میگردیده است که در وقت صدورفیصله در مورد الحاق والدین (خانواده ) پناهجوی جوان در نظر گرفته میشد که این پناهجو چند سال عمر دارد و این جوان باید اقامت سیاسی داشته باشد .
اکنون امکان این وجود دارد که یک دوسیه با اقامت ” الترناتیف نیاز به محافظت ”( alternativt skyddsbehövande) را پیش برد اما مطمئن نیست که این دوسیه برنده گردد.
تعداد اندکی از پناهجویان زیر سن بدون همراه در سویدن اند که اقامت سیاسی دریافت نموده اند ولی تعداد بخصوص زیادی نمیتوانند به استناد این حکم اقامت دریافت نمایند.
قابل تذکر است که والدین این پناهجویان زیر سن بدون همراه که اقامت سیاسی در سویدن دریافت نموده اند باید هر چه عاجل تر تلاش نمایند در جریان سه ماه از تاریخ فیصله صدور اقامت برای اولادهایشان که در سویدن زندگی میکنند تقاضای اقامت براساس الحاق مجدد خانواده (پیوند خانوادگی ) نمایند.
به اساس این حکم [”محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ”]اکنون هیچ فرقی نمی نماید که آن عده پناهجویان زیر سن بدون همراه که اقامت سیاسی در سویدن دریافت کرده اند در زمان بررسی تقاضای اقامت والدین شان هجده ساله گردند و آنها بازهم اطفال بدون همراه خوانده میشوند در تحت شرایط اینکه والدین شان در جریان سه ماه از تاریخ صدور اقامت برای فرزند شان تقاضای اقامت[براساس پیوند
خانوادگی ] نمایند.”
***
Advokatfirman Dolin AB
ارینا دولین ( Irina Dolin) ـ وکیل مجرب در امور مهاجرت که برنده دوسیه پناهندگی در محکمه اروپایی نیز بوده در زمینه چنین ابراز نظر میکند:
”حکم [ محکمه عدلیه اتحادیه اروپا] حق الحاق مجدد آنعده نوجوانان را که در جریان پروسه پناهندگی هجده ساله میشوند را مورد بررسی قرار میدهد .
محکمه فیصله صادر میکند که وقتی یک نوجوان به کشور عضو اتحادیه اروپا وارد میشود و تقاضای پناهندگی میدهد وحتی وقتی او در جریان بررسی پروسه پناهندگی هجده ساله گردد، او بازهم زیرسن شناخته میشود. برطبق قوانین جاری سویدن وقتی والدین تقاضای اقامت براساس الحاق مجدد خانوادگی مینماید در وقت بررسی این تقاضای اقامت نوجوان مسکون در سویدن باید زیر سن هجده باشد اما اکنون محکمه [ محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ] میگوید که این مقررات [ مقررات جاری سویدن ] در مغایرت با دایرکتیف الحاق مجدد خانواده قراردارد.
برای اینکه خانواده الحاق مجدد گردد باید نوجوان پناهندگی سیاسی دریافت نماید . درخواست اقامت براساس الحاق مجدد خانواده نیز باید نسبتا سریع در پرنسیپ در جریان سه ماه اعتبار از تاریخ صدور اقامت به نوجوان صورت گیرد
اینها از لحاظ پرنسیپ خیلی مهم و تعیین کننده اند ، اما من [ وکیل ایرینا دولین ] فکر میکنم که محکمه پرسش های زیادی را بدون پاسخ مانده است .
بطور نمونه در مورد جوانان [ پناهجوی بدون همراه ] که قبل از صدور فیصله [ اداره مهاجرت ] سن شان تغییر [ براساس معاینه طب عدلی سن شانرا تغییر میدهند و کلان سال معرفی میشوند ] میگردد و بنابر عدم موجودیت اسنادی هویتی سن خود را تثبیت کرده نمیتوانند. آیا اداره مهاجرت به اظهارات شفاهی این جوانان باور خواهد نمود که اینها در زمان تقاضای پناهندگی در سویدن زیر هجده سال بودند؟ چی اتفاقی برای آنعده جوانان پناهجوی زیر سن که اقامت سیاسی در سالهای 2016و 2017دریافت نموده بودند و آنها تلاش نکردند که با خانواده هایشان الحاق مجدد شوند زیرا در جریان پروسه بررسی پناهندگی شان هجده ساله شده بودند و به مقررات اداره مهاجرت اعتماد نمودند در حالیکه اکنون مشاهده میشود که آن مقررات نادرست بودند؟
من فکر میکنم که اداره مهاجرت سویدن به زودی بیانیه سمت دهنده [ که حیثیت خط مشی را خواهد داشت ] در رابطه با این حکم ( محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ) نشر خواهد کرد و امیدواریم که پاسخ تمام سوالات را دریافت نماییم .
من در هرحال توصیه مینمایم که تمام جوانان که دراین اواخراقامت سیاسی (flyktingstatus) دریافت کرده اند ودر جریان پروسه بررسی پناهندگی شان هجده ساله گردیده اند ویا ( تغییر سن داده اند) اگربخواهند که با خانواده شان دوباره بپیوندند
باید تقاضای الحاق مجدد با خانواده را نمایند.”
***
پیدر گد ( Peder Gadd) وکیل مجرب که بیشتر از بیست سال است که کیس های پناهندگی پناهجویان افغان را پیش میبرد. او در مورد این حکم چنین مینویسد:
”یک طفل زیر سن بدون همراه که تقاضای اقامت مینماید و در جریان بررسی دوسیه پناهندگی اش به سن بلوغ میرسد برطبق حکم محکمه عدلیه اتحادیه اروپا حق پیوستن مجدد و یا الحاق مجدد با خانواده خود را تحت دو شرایط حفظ مینماید :
یک : درخواست الحاق مجدد خانواده ( اقامت براساس پیوند خانوادگی ) بعنوان موعد آخر در جریان سه ماه از مبدا تاریخ صدور اجازه اقامت انجام یابد .
دو: طفل باید اقامت پناهندگی سیاسی (flyktingstatus) دریافت نموده باشد.
محکمه عدلیه اتحادیه اروپا خاطر نشان میسازد که این روش با دایرکتیف خانوادگی پیرامون الحاق مجدد خانواده ها در تناقض قرار میگیرد وقتی آنرا در نمونه دو طفل بررسی نمود که هردو آنها در زمان تقاضای پناهندگی بر طبق قوانین جاری زیر سن بودند و یکی از آنها میتواند حق الحاق مجدد با خانواده را دریافت نماید درصورتیکه فیصله صدور اقامت قبل از اینکه او به سن بلوغ برسد ولی دیگرش نظر به مدت طولانی بررسی دوسیه پناهندگی قبل از صدور فیصله به سن بلوغ ۱۸ ساله برسد حق الحاق مجدد با خانواده را از دست میدهد که این روش غیر معقول میباشد . محکمه [ عدلیه اتحادیه اروپا ] تاکید میدارد که سیستم تقاضای پناهندگی باید قابل پیش بینی باشد.
خلاصه اینکه حکم [ محکمه عدلیه اتحادیه اروپا] که بتاریخ 12اپریل سال روان صادر شد شامل حال تمام افراد و تمام جوانان زیر سن بدون همراه که به سن هجده می رسند نمی گردد و باید شرایط پناهندگی را داشته باشند .
تعداد بسیار کم پناهجویان زیر سن که به سن بلوغ در جریان بررسی دوسیه های پناهندگی شان رسیده اند” اقامت سیاسی” (flyktingstatus) داشته اند .
اما اکثریت آنها اقامت ”نیاز به حفاظت” (skyddsbehövande) ویا ”شرایطویژه دشوار”(särskilt ömmande omständigheter) را دارند.”
***
Advokat Firma Nima Rostami
نیما رستمی ، وکیل مجرب فارسی زبان در امور مهاجرت در زمینه چنین مینگارد:
”دادگاه ( محکمه ) اروپا[محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ] بنا به درخواست دادگاهی در هلند یکی از پرونده های ( دوسیه های ) اقامت بر اساس خویشاوندی خانواده یک کودک تنها بدون سرپرست را بررسی کرده است . این بررسی در نوع خود بینظیر میباشد. لازم به یاداوری است که قوانین اتحادیه اروپا در کشورهای عضو به عنوان قانون تلقی میشود و کشور های عضو موظف به تطبیق قوانین داخلی خود به قوانین اتحادیه اروپا میباشند.
دادگاه اروپا [محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ] در این تفسیر خود تاکید میکند که هر کودک تنها و بدون سرپرست که درخواست پناهندگی میکند اگر با درخواست پناهندگی وی موافقت شود پدر و مادر وی هم حق الحاق به وی (حق اقامت ) را دارند. نکات مهم این تفسیر از این قرار است.
۱. کودک تنها و بدون سرپرست ( بدون همراه ) موقع تقاضای پناهندگی به عنوان زیر سن راجستر شود.
۲. هنگام تصمیم اداره مهاجرت استاتوس پناهندگی (flyktingstatus) کسب کند.
۳. خانواده این کودک باید در عرض ۳ ماه بعد از تاریخ اقامت این کودک درخواست اقامت بکند.
نکته جالب توجه تفسیردادگاه اروپا [محکمه عدلیه اتحادیه اروپا ] در این است که حتی اگر کودک تنها هنگام دریافت اقامت پناهندگی دیگر زیر ۱۸ سال سن نباشد هم خانواده وی حق اقامت را خواهند دآشت.
تا بحال سوئد( سویدن ) این سیستم را رعایت نکرده بود. یعنی وقتی اداره مهاجرت در مورد تقاضای اقامت خانواده یک پناهنده ای که زیر سن بوده ولی هنگام تصمیم اداره مهاجرت به سن قانونی رسیده بود با درخواست اقامت خانواده وی مخالفت میشد. پیامد این تفسیر برای شهروندان افغانستان امکان دارد که مثبت باشد. ما میدانیم که خیلی از پناهجویان افغان قادر به اثبات هویت خود نمیباشند و سن آنها به بالای ۱۸ ارتقاء داده میشود (بالای سن ۱۸ ثبت میشود). ولی اگر یک کودک تنها و بدون سرپرست افغان که هویت خود را ثابت کند و هنگام درخواست پناهندگی زیر ۱۸ سال باشد ولی هنگام تصمیم اداره مهاجرت بالای سن ۱۸ باشد و اقامت پناهندگی دریافت کند حق الحاق خانوده خود را خواهد داشت. منتهی خانواده باید در عرض ۳ ماه از تاریخ کودک در سوئد( سویدن ) تقاضای اقامت خود را راجستر کند. به عبارتی مدت زمان طولانی رسیدگی به تقاضای پناهندگی کودکان تنها در مورد درخواست اقامت خانواده آنها تاثیرمنفی نخواهد گذآشت.”
###
گفتنی است که محکمه عدلیه اتحادیه اروپا(Court of Justice of the European Union) ، عالی‌ترین مقام عدلی در اتحادیه اروپا است و در همکاری با نظام‌های عدلی کشورهای عضو بر اجرای برابر و تفسیر قوانین اتحادیه نظارت دارد. مقر این محکمه درلوکزامبورگ قرار دارد.
ترجمه و تلخیص از نسیم سحر
دیدگاه های حقوقدانان سویدن در مورد حکم اخیر محکمه عدلیه اتحادیه اروپا و پیامد های آن