سالانه هزاران کودک زیر ۱۸ سال افغان تنها سفر می‌کنند و به کشورهای اروپایی پناهنده می‌شوند. بزرگترین رقم کودکان پناهجوی تنها در دنیا از افغانستان میایند. کنفرانسی که در هفته گذشته در مورد مهاجرت افغانها در دانشگاه استکهلم برگزار شده بود، خاطر نشان کرد که این روند در سال‌های آینده بیشتر خواهد شد. تعدادی از این کودکان بعد از گرفتن جواب منفی به درخواست پناهندگی خود، با اخراج اجباری رو به رو می‌شوند. برای ممکن ساختن پروسه اخراج کودکان تنهای افغان، دولت سویدن می‌خواهد مرکز پذیرایی یا خانه کودک را در کابل ایجاد کند. محمود کشاورز، فعال در سازمان ( asylrörelse) در ملمو، که در این کنفرانس در استکهلم شرکت کرده بود، با این طرح دولت سویدن موافق نیست
سال گذشته بیشتر از ۳۵۰۰ کودک در سویدن درخواست پناهندگی دادند که بیشتر از نیمی این کودکان – ۱۹۴۰– افغان بودند. ولی محمود کشاورز به این ارقام باور ندارد و معتقد است تعداد کودکان تنها به مراتب بیشتر از این است.
نظر به قوانین بین المللی کودک، کودکان زیر ۱۸ سال باید توسط خانواده و یا دولت‌ها حمایت و محافظت شوند. کودکانی که نمی‌توانند در سویدن بمانند و در عین حال خانواده‌ای ندارند که به آن برگردند، یکی از چالش‌های بزرگ اداره مهاجرت سویدن و دیگر کشورهای اروپایی است. برای رهایی از این مشکل، دولت سویدن همراه با کشورهای ناروی، دنمارک، هالند و بریتانیا در تلاش هتسند مرکز پذیرایی برای کودکان تنها در کابل ایجاد کنند. پول این پروژه توسط اتحادیه اروپا پرداخته می‌شود و قرار است تا سال ۲۰۱۴ این خانه کودکان گشایش یابد.
مهاجرت افغانها در طول نزدیک به چهار دهه اخیر، یکی از پیچیده‌ترین مهاجرت‌های دنیا است. مهاجرت کودکان تنها این اصل را بیشتر مبهم می‌کند. برخی از کودکان افغان در ایران و یا پاکستان متولد شده اند، شماری هم، در جریان جنگ‌ها و مهاجرت‌ها، تماس با خانواده خود را از دست داده اند و تعدادی هم اسناد هویت ندارند. فرستادن این کودکان به مرکز پذیرایی کودکان در کابل مسئله را پیچیده‌تر می‌کند.
ایجاد مرکز پذیرش کودکان تنها در کابل، نوعی برحق ساختن اخراج کودکان تنها است و کنار گذاشتن مسئولیت توسط سویدن. از یک طرف دولت سویدن به موجب فساد اداری در افغاسنتان، اسناد شناسایی و تذکره کودکان افغان را نمی‌پذیرد. از طرف دیگر این کشور با وزارت خارجه افغانستان، وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت عودت مهاجرین، قراردادی امضا کرده و می‌خواهد این کودکان تنها را تسلیم دولتی کند که اسناد هویتی آن برایش قابل اعتبار نیست. این روش دولت سویدن و دیگر دولت‌های اروپایی سیاست دوگانه شان را در قبال کودکان پناهجو نشان می‌دهد.این کشورها می‌خواهند با نقض حقوق کودکان نشان بدهند که به حقوق کودکان احترام می‌گذارند.
باز شدن مرکز پذیرایی ار کودکان تنهای پناهجو یا خانه کودک در کابل، مورد انتقاد شدید سازمان‌های پناهجویی و دفاع از حقوق کودکان در سویدن قرار گرفته است. در آغاز، فعالیت‌ها در راستای این پروژه از طریق صفحه انترنتی گزارش داده می‌شد و مردم از روند کار این پروژه باخبر می‌شدند. اکنون این صفحه انترنتی بسته شده است. پیشبرد فعالیت‌های دو مرحله‌‌ای این پروژه در حال حاضر از نظر فعالین حقوق بشر و حقوق کودکان، پنهان به پیش می‌رود.
شکیلا عیدی زاده
بخش فارسی رادیوی بین المللی سویدن
shakila.edizada@sveriges
منبع
http://sverigesradio.se/sida/artikel.aspx?programid=2493&artikel=5654506